COVID-19 là một bệnh đường hô hấp có thể gây ra bệnh nặng, đặc biệt là ở những người có bệnh nền từ trước như tiểu đường, béo phì hoặc huyết áp cao.
Có hai loại xét nghiệm thường được sử dụng để xác định một người có nhiễm SARS-CoV-2 hay không.
Loại đầu tiên là xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR), còn được gọi là xét nghiệm chẩn đoán hoặc xét nghiệm sinh học phân tử. Xét nghiệm PCR có thể giúp chẩn đoán COVID-19 bằng cách phát hiện vật chất di truyền của coronavirus. Xét nghiệm PCR được Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ và nhiều cơ quan y tế khác trên toàn thế giới coi là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán COVID-19.
Test nhanh COVID-19 thường là xét nghiệm kháng nguyên
Loại thứ hai là xét nghiệm kháng nguyên. Xét nghiệm này giúp chẩn đoán COVID-19 bằng cách tìm kiếm các phân tử nhất định trên bề mặt của virus SARS-CoV-2.
Các test nhanh COVID-19 thường là xét nghiệm kháng nguyên. Test nhanh COVID-19 là các xét nghiệm có thể cung cấp kết quả trong vòng 15 - 30 phút và không cần phân tích trong phòng thí nghiệm.
Mặc dù xét nghiệm nhanh có thể cung cấp kết quả nhanh chóng nhưng chúng không chính xác bằng xét nghiệm PCR trong phòng thí nghiệm. Hãy tìm hiểu mức độ chính xác của xét nghiệm nhanh và ưu điểm của nó.
Tổng quan về test nhanh COVID-19
Test nhanh COVID-19 thường cung cấp kết quả trong vòng 15 – 30 phút và không cần chuyên gia thực hiện trong phòng thí nghiệm. Các xét nghiệm nhanh COVID-19 thường là các xét nghiệm kháng nguyên.
Xét nghiệm nhanh có thể được thực hiện tại:
- nhà
- phòng khám của bác sĩ
- hiệu thuốc
- phòng khám trường học
- viện dưỡng lão
- sân bay
Mặc dù các xét nghiệm này cung cấp kết quả nhanh chóng nhưng chúng không chính xác bằng các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm vì chúng cần nhiều virus hơn để báo kết quả dương tính. Các xét nghiệm nhanh có nguy cơ cho kết quả âm tính giả. Âm tính giả có nghĩa là xét nghiệm cho thấy bạn không mắc COVID-19 nhưng bạn thực sự đã nhiễm virus.
Mặc dù test nhanh COVID cung cấp kết quả nhanh chóng nhưng chúng không chính xác bằng các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm vì chúng cần nhiều virus hơn để báo kết quả dương tính.
Test nhanh COVID-19 chính xác bao nhiêu?
Các test nhanh COVID tại nhà không chính xác bằng xét nghiệm PCR tiêu chuẩn vàng, nhưng chúng vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện các ca COVID-19. Giống như các xét nghiệm COVID-19 kháng nguyên khác, test nhanh COVID-19 tại nhà có khả năng âm tính giả cao hơn dương tính giả.
Trong một nghiên cứu vào tháng 8 năm 2021, các nhà khoa học đã so sánh hiệu quả của các xét nghiệm kháng nguyên tại nhà so với xét nghiệm PCR trong phòng thí nghiệm.
Trong vòng từ 0 đến 12 ngày kể từ khi khởi phát triệu chứng, test nhanh COVID tại nhà đã xác định chính xác 78,9 % những người nhiễm virus và xác định chính xác 97,1 % những người không nhiễm virus.
Khi được thực hiện trong vòng 3 ngày kể từ khi có triệu chứng, các test nhanh COVID tại nhà đã xác định chính xác 96,2 % trường hợp nhiễm COVID-19.
Một phân tích khác công bố tháng 3 năm 2021 đã kiểm tra 64 nghiên cứu về độ chính xác của test nhanh COVID-19.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng độ chính xác của các xét nghiệm khác nhau ở những người có triệu chứng và không triệu chứng; khác nhau ở thời điểm lấy mẫu.
Trong vòng từ 0 đến 12 ngày kể từ khi khởi phát triệu chứng, test nhanh COVID tại nhà đã xác định chính xác 78,9 % những người nhiễm virus và xác định chính xác 97,1 % những người không nhiễm virus.
- Độ chính xác ở người có các triệu chứng COVID-19
Đối với những người có các triệu chứng của COVID-19, test nhanh COVID cho kết quả dương tính chính xác khoảng 72%.
- Độ chính xác ở người không có triệu chứng COVID-19
Đối với những người không các triệu chứng của COVID-19, xét nghiệm nhanh cho kết quả dương tính chính xác khoảng 58,1%.
- Độ chính xác trong tuần đầu tiên so với tuần thứ hai
Test nhanh COVID chính xác hơn trong việc cung cấp kết quả COVID-19 dương tính khi được sử dụng trong tuần đầu tiên người bệnh có triệu chứng. Các nhà nghiên cứu nhận thấy các xét nghiệm nhanh đã xác định chính xác 78,3% trường hợp COVID-19 trong tuần đầu tiên. Trong tuần thứ hai, con số này giảm xuống 51%.
Các xét nghiệm nhanh hiếm khi cho kết quả dương tính giả. Dương tính giả là khi xét nghiệm nhanh báo kết quả dương tính với COVID-19 trong khi bạn thực sự không nhiễm virus.
Ưu điểm của test nhanh COVID-19
Mặc dù có khả năng nhận được kết quả âm tính giả tương đối cao, các xét nghiệm nhanh COVID-19 có một số ưu điểm so với xét nghiệm PCR.
- có thể cung cấp kết quả trong vòng vài phút thay vì vài ngày
- dễ di chuyển và dễ tiếp cận hơn
- ít tốn kém hơn
- không yêu cầu chuyên gia hoặc phòng thí nghiệm
Nhiều sân bay, công viên và các khu vực đông người khác thực hiện xét nghiệm nhanh COVID-19 để sàng lọc các trường hợp dương tính. Xét nghiệm nhanh sẽ không phát hiện được mọi trường hợp COVID-19 nhưng có thể phát hiện ít nhất một số trường hợp mà lẽ ra không được chú ý.
Phải làm gì nếu bạn có kết quả xét nghiệm nhanh âm tính nhưng vẫn có triệu chứng?
Nếu xét nghiệm nhanh cho thấy bạn không nhiễm coronavirus nhưng bạn có triệu chứng COVID-19, có thể bạn đã nhận được kết quả âm tính giả. Bạn nên thực hiện xét nghiệm PCR chính xác hơn.