Ngày 26/5/2021, Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam vừa có đơn kiến nghị gửi tới Bộ Thông tin và Truyền thông về việc thực hiện Nghị định 38/NĐ-CP ngày 29/3/2021 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo.
Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam đã có quá trình 20 năm thành lập và phát triển với gần 450 hội viên là các doanh nghiệp truyền thông và quảng cáo, các cơ quan thông tấn, báo chí tham gia thực hiện dịch vụ quảng cáo.
Với sứ mệnh là cầu nối tin cậy giữa cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực quảng cáo với các doanh nghiệp quảng cáo, tham gia xây dựng các văn bản pháp luật, hướng dẫn chính sách về quảng cáo, giải quyết các khó khăn của doanh nghiệp, nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của hội viên, Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam có ý kiến về vấn đề như sau:
Nghị định 38/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 của Chính phủ về việc Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/6/2021.
Đáng lưu ý, tại khoản 2, Điều 38, Mục 2, Chương III của Nghị định quy định các hành vi vi phạm về quảng cáo trên báo điện tử và trang thông tin điện tử bao gồm: "Thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo không ở vùng cố định vượt quá 1,5 giây"; "Thiết kế, bố trí phần quảng cáo lẫn vào phần nội dung tin bài".
Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, quảng cáo trực tuyến đang ngày càng phổ biến. Dẫn đầu về thị phần, doanh số quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam hiện nay là các nền tảng xuyên biên giới Facebook và Google, chiếm hơn 80% tổng doanh thu.
Quy định về "Thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo không ở vùng cố định vượt quá 1,5 giây" là thiếu thực tế, quá ngắn để có thể truyền tải thông điệp. So sánh với các nền tảng quảng cáo xuyên biên giới, giao diện hiện tại cho phép người xem chỉ có thể bỏ qua quảng cáo sau ít nhất là 5 giây.
Như vậy, nếu quảng cáo trên báo chí của các doanh nghiệp trong nước đang bị siết chặt bởi quy định nghiêm ngặt của Nghị định này, thì các doanh nghiệp quảng cáo xuyên biên giới lại được tạo lợi thế một cách tự nhiên bởi tiêu chuẩn, nguyên tắc hoạt động của họ và việc các cơ quan quản lý nhà nước chưa xử lý được sai phạm của các nền tảng này khi họ không có trụ sở tại Việt Nam.
Điều này đã tạo nên sự cạnh tranh bất bình đẳng giữa các doanh nghiệp quảng cáo trong nước/các cơ quan báo chí với các mạng lưới quảng cáo xuyên biên giới, bảo hộ cho hoạt động quảng cáo của các nền tảng này trong khi hiện họ còn rất nhiều vấn đề sai phạm về nội dung và chất lượng quảng cáo chưa được khắc phục triệt để.
Theo thông lệ quốc tế, với báo chí miễn phí tương tự như ở Việt Nam, quảng cáo được phép xen kẽ với nội dung tin/bài và tùy biến dựa theo đối tượng đọc báo. Người đọc có quyền nhấp chuột xem hay bỏ qua nội dung quảng cáo.
Hành vi "Thiết kế, bố trí phần quảng cáo lẫn vào phần nội dung tin bài" là một trong các vi phạm hành chính bị xử lý. Mặc dù quy định này hướng đến mục tiêu bảo vệ quyền lợi của độc giả, tuy nhiên lại thiếu công bằng trong việc đảm bảo quyền của cá nhân/tổ chức mua dịch vụ quảng cáo cũng như doanh nghiệp cung cấp dịch vụ quảng cáo.
Các công cụ tiếp cận khách hàng thông qua sản phẩm truyền thông chính thống bị thu hẹp, gây nhiều trở ngại, khó khăn cho ngành quảng cáo.
Báo chí vốn là kênh uy tín để doanh nghiệp tiếp cận khách hàng. Đặc biệt, trong đại dịch Covid-19, vì giãn cách, các doanh nghiệp, có nhu cầu sử dụng kênh báo chí nhiều hơn để tiếp cận công chúng. Luật quảng cáo đã ban hành cách đây 10 năm, còn tồn tại nhiều bất cập, không phù hợp với sự phát triển của công nghệ và truyền thông hiện đại.
Nghị định 38/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 càng khiến cho những bất cập này trở thành rào cản đối với sự phát triển của ngành quảng cáo, khiến việc quảng bá sản phẩm, dịch vụ khó khăn hơn, ảnh hưởng chung đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Vì vậy, để đảm bảo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các doanh nghiệp quảng cáo trong nước và các nền tảng xuyên biên giới, góp phần ổn định phát triển kinh tế - xã hội, Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam kính đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo việc rà soát, đánh giá lại tính khả thi của các quy định tại Nghị định 38/NĐ-CP, đồng thời sớm phê chuẩn kế hoạch sửa đổi Luật Quảng cáo phù hợp với xu thế phát triển của truyền thông hiện nay trong môi trường hội nhập quốc tế.
