Sáng 11/11, trong phiên đăng đàn của Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam có 10 phút để giải trình, làm rõ thêm về làn sóng người lao động rời TP.HCM và các tỉnh phía Nam về các địa phương.
“Làm sao cho người lao động quay trở lại để giải quyết câu chuyện phục hồi sản xuất và đảm bảo quyền lợi cho công nhân cũng như gia đình họ", là vấn đề được Phó Thủ tướng phụ trách lĩnh vực đặt ra.
Không để người lao động "vừa quay lại đã phải tạm nghỉ"
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, qua đợt dịch này, có nhiều vấn đề đã bộc lộ ra, trong đó có những vấn đề đã tồn tại và nhắc từ trước. Chẳng hạn như vấn đề nhà ở của công nhân, các công trình phúc lợi.
Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan (Ảnh: Quốc hội)
Phân tích từng nhóm lao động, Phó Thủ tướng cho rằng, đối với người lao động có hợp đồng chính quy, tương đối ổn định và dài hạn, làm việc ở các doanh nghiệp lớn, đặc biệt khu chế xuất, khu công nghiệp ở TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương và một phần Long An vẫn được doanh nghiệp trả một phần lương nên tỷ lệ quay lại tương đối tốt.
Với những lao động, công nhân làm việc ở xí nghiệp nhỏ, công trường, lao động thời vụ, số này khi dịch đến thì người thuê lao động không có cam kết dài hạn nên không biết khi nào quay lại. Cùng với đó là lao động tự do và những người đi theo.
“Tôi đã đi tất cả khu vực dịch lớn, có rất nhiều người nhà vào trông con, trông cháu cho người lao động đi làm. Số này không phải lao động chính thức nhưng cũng phải giải quyết”, Phó Thủ tướng lưu ý.
Để người lao động yên tâm quay lại làm việc, Phó Thủ tướng cho rằng phải có kế hoạch rất cụ thể, chi tiết nhằm kiểm soát tốt dịch bệnh, không để người lao động vừa quay lại làm thì phải tạm nghỉ do dịch bùng phát.
Rất cần mở lại trường học và có gói hỗ trợ đặc biệt để người lao động quay lại
Một vấn đề khác mà Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, đó là hiện nay người lao động đang rất cần phải mở lại trường học, nhất là mẫu giáo và tiểu học. Vì đa phần công nhân có con nhỏ ở độ tuổi này. Đây không chỉ là vấn đề giáo dục mà chính là giải quyết cho người lao động. Về lâu dài hơn, người lao động muốn được hỗ trợ về nhà trọ, sự can thiệp của chính quyền để người thuê lao động trả một phần lương.
Giữ chân người lao động là vấn đề quan trọng để doanh nghiệp sớm khôi phục sản xuất (Ảnh: Chí Hiếu)
Ngoài ra, cần rà soát lại tất cả các quy định về phòng chống dịch sao cho an toàn nhưng không quá phức tạp, nhất là câu chuyện xử lý F1, F0 có trong doanh nghiệp một cách rất linh hoạt.
Giải pháp tiếp theo để thu hút lao động quay trở lại làm việc, Phó Thủ tướng cho rằng rất cần sự phối hợp của doanh nghiệp. Doanh nghiệp phải thực sự lo cho công nhân của mình, đừng làm hình thức.
Để làm được, trước hết phải đưa ra quy định có tính chất tạm thời, nhưng thiết thực cho doanh nghiệp, để doanh nghiệp có nguồn lực hỗ trợ cho người lao động.
Ông đề nghị các địa phương cần có kết nối trong việc bố trí phương tiện đưa đón người lao động quay trở lại làm việc. Và cần xem xét có gói hỗ trợ riêng cho người lao động để tạo điều kiện để họ quay lại làm việc. Hiện nhiều lãnh đạo tỉnh không ngại bỏ chi phí ra đưa người lao động quay trở lại địa phương.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ LĐTBXH xem xét phối hợp với các địa phương có gói hỗ trợ cho người lao động quay lại làm việc và với người nhà đi theo, như vậy người lao động mới có thể yên tâm làm việc.
Về lâu dài, ông nhấn mạnh phải có chương trình xây dựng nhà ở cho công nhân, từng bước cơ cấu lại sản xuất và lao động, từ bỏ dần lao động giá rẻ để đi vào chuỗi có giá trị gia tăng cao hơn.
