Trước diễn biến gia tăng các vụ “bắt cóc online” nhắm vào học sinh, sinh viên, Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM đã yêu cầu toàn bộ các cơ sở giáo dục từ mầm non đến phổ thông, giáo dục thường xuyên, trung cấp, cao đẳng phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an địa phương để tuyên truyền, nâng cao cảnh giác và trang bị kỹ năng phòng, chống tội phạm mạng cho học sinh, sinh viên.
Theo văn bản chỉ đạo, Sở yêu cầu thủ trưởng các đơn vị tiếp tục triển khai các công văn trước đó về phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm lợi dụng không gian mạng để lừa đảo học sinh, sinh viên; đồng thời tăng cường công tác bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng.
Nhà trường phải phối hợp cùng công an tổ chức truyền thông về các nguy cơ, phương thức thủ đoạn tội phạm mạng, hướng dẫn kỹ năng xử lý khi gặp sự cố mạng, cũng như phổ biến các ấn phẩm, tài liệu tuyên truyền do lực lượng công an cung cấp.
Sở cũng đề nghị các trường tích cực khuyến khích học sinh, sinh viên tham gia các hoạt động trải nghiệm, mô phỏng tình huống thực tế do ngành công an tổ chức — nơi học sinh có thể thực hành phương pháp ứng phó với tội phạm trên không gian mạng trong môi trường an toàn. Việc này nhằm mục tiêu giúp học sinh, sinh viên nhận diện dấu hiệu lừa đảo, bình tĩnh xử lý và biết cách tìm trợ giúp kịp thời.
Để đảm bảo có thể liên hệ và nhận hỗ trợ khi cần, Sở yêu cầu mỗi cơ sở giáo dục công khai số điện thoại của cảnh sát khu vực, trưởng công an phường/xã và đường dây nóng của trực ban hình sự tại trường. Đây là kênh quan trọng để phụ huynh, nhà trường và học sinh kịp thời báo tin, phối hợp xử lý khi xuất hiện dấu hiệu bị lừa hoặc bị đe dọa.
Sở GD-ĐT TPHCM khuyến nghị nhà trường và phụ huynh tăng cường trao đổi, theo dõi tình hình học sinh; giáo dục trẻ về cách nhận diện cuộc gọi, tin nhắn khả nghi; nhắc trẻ không được rời nhà hay đáp ứng yêu cầu lạ mà không có sự đồng ý, kèm giám sát của người lớn; và luôn giữ đường dây liên lạc khẩn cấp trong tầm tay.
Sở nhấn mạnh: việc phòng, chống tội phạm mạng, bảo vệ học sinh trên môi trường số là nhiệm vụ chung — đòi hỏi nhà trường, gia đình và lực lượng chức năng phải phối hợp chặt chẽ, chủ động, kịp thời để bảo đảm an toàn cho trẻ em và sinh viên trong bối cảnh các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi.
Trước đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát cảnh báo về thủ đoạn của các ổ nhóm tội phạm lợi dụng không gian mạng để “bắt cóc online” học sinh, sinh viên, sau đó gọi gia đình yêu cầu chuyển tiền chuộc.
Bộ GD-ĐT chỉ rõ ba bước thủ đoạn bắt cóc trực tuyến thường gặp nhằm cảnh báo nhà trường, phụ huynh và học sinh:
