Niên vụ cà phê 2023 - 2024 được kéo dài từ tháng 10 năm trước đến tháng 9 năm nay. Ngành cà phê toàn cầu đã trải qua nhiều khó khăn và thách thức do biến đổi khí hậu đã ảnh hưởng rất lớn đến năng suất, sản lượng và chất lượng. Khô hạn và nắng nóng kéo dài từ đầu vụ, mưa bão cuối vụ. Bất ổn chính trị, chiến tranh, cấm vận...
Tại Việt Nam, niên vụ 2023 - 2024 đã xuất khẩu 1,45 triệu tấn cà phê, đạt kim ngạch cao nhất từ trước đến nay với gần 5,43 tỷ USD, giảm gần 13% về lượng nhưng tăng 33% về giá trị so với niên vụ trước đó. Đây là thông tin từ Hội nghị tổng kết niên vụ cà phê 2023 - 2024 diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh.
Trong niên vụ vừa qua, giá xuất khẩu liên tục tăng. Tại Việt Nam, giá cà phê cũng liên tục lập đỉnh, đạt mức cao nhất trong vòng 30 năm qua. Đây là lý do sản lượng xuất khẩu cà phê Việt Nam giảm về lượng nhưng tăng mạnh về giá trị. Hiện tại, giá cà phê đã hạ nhiệt nhưng thị trường niên vụ 2024 -2025 sắp tới vẫn khó dự báo.
Đại diện một doanh nghiệp thu mua cà phê cho biết niên vụ vừa qua khi giá cà phê Việt Nam tăng cao và doanh nghiệp thu mua không có hàng để giao cho nhà rang xay đã có một số đối tác tìm đến nguồn cung khác nhằm duy trì sản xuất. Nghĩa là cà phê Việt Nam đã mất một phần thị trường.
Do đó, ngay từ niên vụ 2024 -2025 này, ngành cà phê Việt Nam phải củng cố lại mối quan hệ với các đối tác trong chuỗi cung ứng.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), niên vụ cà phê 2024-2025 tổng sản lượng của Brazil là 69,9 triệu bao; trong đó arabica 48,2 triệu bao và robusta 21,7 triệu bao; Việt Nam có tổng sản lượng khoảng 29 triệu bao, trong đó xuất khẩu 24,4 triệu bao, còn 4,6 triệu bao tiêu thụ nội địa.
Các chuyên gia dự báo sản lượng cà phê của Việt Nam vài năm tới sẽ tăng nhiều. Trong hai năm gần đây sự đầu tư chăm sóc vườn cây của người nông dân được tốt hơn do giá cà phê tăng cao. Hơn nữa, Đề án tái canh của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp với Ngân hàng Thế giới (giai đoạn 2014-2022) đã có hiệu quả tích cực, năng suất sản lượng vườn cây tăng cao.
Ông Nguyễn Quang Bình - chuyên gia thị trường cà phê - nhận định, 2024 được đánh giá là năm thần kỳ với ngành cà phê. Thị trường cà phê Việt Nam và thế giới chứng kiến cơn bão giá chưa từng có tiền lệ, giá cà phê tăng tới 1,5 lần so với năm ngoái. Tuy nhiên thị trường thế giới và trong nước được dự báo vẫn còn nhiều biến động, đòi hỏi ngành cà phê sớm điều chỉnh để đi đúng quỹ đạo, duy trì tăng trưởng một cách bền vững.
Ông Nguyễn Quang Bình cho rằng, nhiệm vụ của ngành cà phê Việt Nam trước mắt là sớm giải quyết các lỗ hổng trong chuỗi cung ứng, lấy lại uy tín từ đối tác xuất khẩu. Từ phía người nông dân, cần ưu tiên nâng cao chất lượng cà phê, tránh mở rộng diện tích ồ ạt khiến cung vượt cầu. Doanh nghiệp bên cạnh thu mua, xuất thô tích cực đầu tư vào chế biến, chế biến sâu các sản phẩm giá trị gia tăng để đảm bảo tăng trưởng bền vững trong dài hạn.