Thương mại điện tử có tốc độ tăng trưởng nhanh, nhưng tồn tại nhiều bất cập

Cụ thể, thông tin trước báo chí, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) thông tin, một trong những khó khăn của lực lượng quản lý thị trường là kiểm tra, xử lý hàng giả, không có nguồn gốc trên thương mại điện tử.

Nguyên nhân, là do nhu cầu tiêu dùng thông qua thương mại điện tử ngày càng cao, trong khi ý thức của người dân về chống hàng giả trên môi trường này còn hạn chế.

"Do đó, chống hàng giả trên thương mại điện tử tiếp tục là nhiệm vụ ưu tiên, song cũng đầy thách thức đối với các cơ quan chức năng thời gian tới", ông Nguyễn Thanh Bình cho hay.

Tương tự, ông Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cũng đánh giá, bên cạnh tốc độ tăng trưởng nhanh, quản lý thương mại điện tử cũng tồn tại nhiều bất cập. Đó là tình trạng hàng giả, gian lận thương mại và thất thu thuế diễn biến phức tạp. Một số mô hình mới như thương mại điện tử qua livestream (phát trực tiếp), kinh doanh qua mạng xã hội, sàn giao dịch xuyên biên giới chưa được điều chỉnh bởi hệ thống pháp luật hiện hành, gây khó khăn trong kiểm soát và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng…

Thực tế cho thấy, hiện nay các mạng xã hội đã trở thành sàn thương mại điện tử không chính thức, nhiều đối tượng đã lợi dụng tính ẩn danh, thiếu kiểm soát của mạng xã hội để buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng không rõ nguồn gốc, thực hiện hành vi gian lận thương mại. Phổ biến, là rao bán sản phẩm gắn mác hàng hiệu, nhưng thực tế lại là hàng giả; lợi dụng chính sách giao hàng nhanh, thu hộ để bán ra thị trướng các loại hàng giả, hàng lậu, hàng vi phạm…

Để khắc phục những bất cập nêu trên, đồng thời định hình hành lang pháp lý cho thương mại điện tử Việt Nam, Bộ Công Thương được giao tham mưu soạn thảo Luật Thương mại điện tử để Chính phủ trình Quốc hội. Trong sửa đổi mới nhất, dự thảo Luật Thương mại điện tử được xây dựng với 7 chương, 55 điều.

Dự kiến, dự thảo luật sẽ được trình Quốc hội thảo luận tại kỳ họp thứ mười diễn ra vào tháng 10 tới đây.

Đáng chú ý, dự thảo luật mới này hướng đến 2 trụ cột chính là tăng cường quản lý nhà nước về thương mại điện tử nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, chống thất thu thuế, chống hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và phát triển thương mại điện tử xanh, bền vững, tạo sự cạnh tranh công bằng với doanh nghiệp trong nước.

Đặc biệt, nhiều điểm mới được giới chuyên gia đánh giá cao trong dự thảo luật. Bên cạnh đó, dự thảo luật đã dành hẳn một điều khoản để định hướng cụ thể hành vi thương mại điện tử xanh, bền vững trong bối cảnh hướng tới nền thương mại không dấu chân carbon và giảm phát thải. Ngoài ra, dự thảo luật bổ sung quy định các nền tảng thương mại điện tử không có hiện diện tại Việt Nam nhưng có hoạt động thực tế tại thị trường nội địa buộc phải ủy quyền pháp nhân hoặc thành lập pháp nhân tại Việt Nam…

Theo ông Nguyễn Bình Minh, Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam cho biết: "Tôi đồng tình khi luật làm rõ khái niệm về công nghệ mới có ảnh hưởng đến giao dịch điện tử, đồng thời quy định rõ vai trò, trách nhiệm pháp lý và quyền lợi của các bên tham gia. Đặc biệt, cần định danh, xác thực rõ sản phẩm, dịch vụ và giao dịch nhằm tăng tính pháp lý, bảo vệ quyền lợi các bên trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu…”.