Sự kiện ra mắt sách về Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên nằm trong chuỗi các hoạt động tôn vinh và tri ân những công lao, đóng góp to lớn của Trung tướng đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Qua đó, khích lệ các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ noi gương Trung tướng ra sức học tập, lao động để xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp.
Phát biểu tại buổi gặp mặt báo chí giới thiệu bộ 03 cuốn sách vào sáng 20/2, tại Hà Nội, Đại tá Phạm Văn Trường - Giám đốc, Tổng Biên tập Nhà xuất bản Quân đội nhân dân cho biết: Sau gần bảy mươi năm gánh vác và hoàn thành xuất sắc nhiều trọng trách mà Đảng, Nhà nước, Quân đội giao phó, trở về với cuộc sống đời thường, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên đã lần lượt hoàn thành và xuất bản 03 cuốn hồi ký (do Đại tá Nguyễn Duy Tường thể hiện), bao gồm: "Đường xuyên Trường Sơn", "Với cả cuộc đời" và "Trọn một con đường".
Hồi ký của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên được đông đảo bạn đọc trân trọng đón nhận, đánh giá cao và được tái bản nhiều lần. Đặc biệt cuốn hồi ký "Đường xuyên Trường Sơn" đã được Nhà xuất bản Thế Giới dịch, xuất bản bằng tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha. Cuốn hồi ký "Trọn một con đường" được tái bản lần này được giữ trọn vẹn từ bố cục đến nội dung, chỉ đính chính một vài chi tiết về gia đình.
Đại tá Phạm Văn Trường khẳng định, cùng với hoạt động thực tiễn phong phú, sôi động, trong suốt cuộc đời cách mạng của mình, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên còn để lại nhiều tác phẩm lý luận, tổng kết những bài học kinh nghiệm, tổng kết công tác chỉ huy trong chiến đấu, lãnh đạo điều hành trong xây dựng và phát triển đất nước đến nay vẫn còn nguyên giá trị, là di sản quý giá cho các thế hệ mai sau học tập và noi theo.
Cuốn sách "Đồng Sỹ Nguyên - Tuyển tập" được xuất bản dịp này, bao gồm 04 phần. Phần thứ nhất: "Xây dựng lực lượng dân quân tự vệ và nền quốc phòng toàn dân". Phần thứ hai: "Công tác vận tải quân sự và Đường Hồ Chí Minh huyền thoại". Phần thứ ba: "Tầm nhìn và những trăn trở với các vấn đề thời sự của đất nước". Phần thứ tư: "Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên với đồng chí, đồng đội". Cuốn sách này tập hợp 50 tác phẩm tiêu biểu, là tuyển chọn các bài nói, bài viết đã được công bố trên các sách, báo, tạp chí, kỷ yếu khoa học… của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên.
Tiếp đó, sách ảnh "Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên - Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn" là một tác phẩm có giá trị lịch sử - tư liệu. Thông qua những bức ảnh giá trị được chọn lọc từ rất nhiều những bức ảnh do gia đình, cơ quan, đơn vị lưu giữ, mỗi trang sách được coi như một thước phim ngắn, một lát cắt của cuộc đời, nhằm tái hiện những hoạt động nổi bật trong 96 năm cuộc đời Trung tướng.
Cuốn sách bao gồm 07 phần, với một số nội dung chính: Những tháng ngày khốc liệt trên chiến trường Trường Sơn khói lửa với những hình ảnh hết sức sinh động về vị Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn sâu sát, xông xáo, lăn lộn trên từng cung đường, trọng điểm để chỉ huy, động viên bộ đội, dân công "tìm địch mà đánh, mở đường mà đi";…
Ngoài ra, cuốn sách cũng thể hiện dấu ấn qua những công trình thế kỷ của Việt Nam thập niên 80-90 thế kỷ XX khi Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên giữ cương vị Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Giao thông Vận tải và sau đó là Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, gắn với những công trình hiện đại, quan trọng lúc bấy giờ nhằm phục hồi kinh tế, phát triển đất nước sau chiến tranh;…
Sách ảnh "Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên - Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn" cũng có nhiều hình ảnh của Trung tướng với các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và bạn bè quốc tế; hình ảnh với quê hương yêu dấu, gia đình thân thương, đồng đội thủy chung… ghi dấu những chặng đường đầy oanh liệt, hào hùng mà Trung tướng đã đi qua.
Phát biểu tại buổi gặp mặt báo chí, đại diện Nhà xuất bản Quân đội nhân dân cho biết, sau gần một năm tổ chức sưu tầm tư liệu, biên soạn, biên tập xuất bản, bộ 03 cuốn sách trên đã được Nhà xuất bản Quân đội nhân dân hoàn thành với nội dung được thực hiện công phu, chặt chẽ, khoa học, hình thức đẹp, phát hành đúng thời điểm kỷ niệm 100 năm ngày sinh Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên.
Bộ sách góp phần khẳng định Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên là tấm gương sáng về bản lĩnh chính trị, tinh thần dũng cảm, luôn tận tụy, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân. Đồng thời, bộ sách còn có giá trị giáo dục truyền thống anh hùng cách mạng cao đẹp của Quân đội nhân dân Việt Nam; đề cao và trân trọng những tấm lòng dũng cảm, sự hy sinh của lớp lớp cha ông chúng ta trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho Tổ quốc. Từ đó, củng cố, bồi dưỡng niềm tin, quyết tâm phấn đấu, cống hiến cho thế hệ trẻ hiện nay và mai sau.
Theo tài liệu của Ban Tuyên giáo Trung ương, đồng chí Đồng Sỹ Nguyên tên khai sinh là Nguyễn Hữu Vũ, bí danh Nguyễn Văn Đồng, sinh ngày 1/3/1923 tại xã Quảng Trung, huyện Quảng Trạch (nay là thị xã Ba Đồn), tỉnh Quảng Bình.
Từ năm 1967 đến tháng 5/1976, đồng chí đảm nhiệm các chức vụ: Tư lệnh Chính ủy, Bí thư Đảng ủy Đoàn 559 (Bộ đội Trường Sơn); được phong quân hàm vượt cấp từ Đại tá lên Trung tướng năm 1974.
Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng (tháng 12/1976), đồng chí được bầu làm Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng; giữ chức Thứ trưởng Thường trực Bộ Xây dựng, rồi Bộ trưởng, Bí thư Ban cán sự đảng Bộ Xây dựng. Đầu năm 1979, đồng chí được điều trở lại quân đội làm Tư lệnh kiêm Chính ủy Quân khu Thủ đô.
Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng (tháng 3/1982), đồng chí tiếp tục được bầu làm Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng và được bầu làm Ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị; bổ nhiệm giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Phó Thủ tướng Chính phủ) kiêm Bộ trưởng Giao thông vận tải.
Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng (tháng 12/1986), đồng chí Đồng Sỹ Nguyên tiếp tục được bầu làm Ủy viên Bộ Chính trị; giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.
Trong suốt quá trình hoạt động cách mạng, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên được giao nhiều cương vị quan trọng. Đặc biệt, trên cương vị Tư lệnh Bộ Tư lệnh Trường Sơn (1967-1976), đồng chí đã có những quyết định sáng tạo trong chỉ đạo, tổ chức lực lượng, xây dựng, phát triển, khai thác hiệu quả đường Trường Sơn và lập nhiều chiến công đặc biệt xuất sắc, kịp thời chi viện sức người, sức của cho các chiến trường, góp phần giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.
Đồng chí Đồng Sỹ Nguyên - vị tướng tài ba đã gắn liền với đường Trường Sơn, đường Hồ Chí Minh huyền thoại và những chiến công hiển hách của dân tộc. Tâm nguyện ấp ủ lâu nhất của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên vẫn là biến đường Trường Sơn trong kháng chiến thành con đường chiến lược xứng tầm trong thời bình. Dù đã nghỉ hưu, nhưng khi đường Trường Sơn được Chính phủ phê duyệt, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên vẫn nhận nhiệm vụ làm đặc phái viên của Chính phủ, đôn đốc thực hiện việc mở đường. Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên là người đầu tiên đề xuất và năm 1999, Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải đồng ý đổi tên công trình xa lộ Bắc-Nam thành đường Hồ Chí Minh hiện nay...
Với những công lao to lớn và thành tích xuất sắc đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Quân công hạng Nhất, Huy hiệu 80 năm tuổi Đảng và nhiều huân chương, huy chương, phần thưởng cao quý khác.
Về Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên, sinh thời Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng nhận xét: "Toàn bộ cuộc đời của đồng chí Đồng Sỹ Nguyên gắn liền với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc và của Quân đội… một trong những vị tướng tiêu biểu của quân đội ta. Đối với tôi, tướng Đồng Sĩ Nguyên là một trong những người đồng chí, người bạn chiến đấu thân thiết gần gũi suốt cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc mà tôi rất tin và quý mến!".