Bộ chỉ số FTA Index được xây dựng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và là kết quả nỗ lực phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa Bộ Công Thương với các bộ, ngành, địa phương, các hiệp hội ngành hàng và DN với mục đích nâng cao hơn nữa hiệu quả thực thi các FTA của Việt Nam, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu về tăng trưởng kinh tế, đầu tư và thương mại của Đảng, Nhà nước, Chính phủ Việt Nam. FTA Index là chỉ số quan trọng phản ánh năng lực cạnh tranh, niềm tin và hiệu quả hoạt động của DN xuất khẩu.
Theo kết quả đánh giá năm 2024, Hà Nội xếp thứ 30/63 tỉnh, thành phố về triển khai FTA Index - một vị trí chưa đáp ứng kỳ vọng.
Thực tế, hiện nay chỉ khoảng 32% hội viên hiểu rõ quy tắc xuất xứ và chưa tới 25% tận dụng được ưu đãi FTA, còn thấp so với tiềm năng. Chỉ 18% DN có kế hoạch đánh giá, giảm phát thải carbon - tỷ lệ đáng lo ngại khi từ năm 2026-2027, các tiêu chí này sẽ áp dụng với hàng xuất khẩu vào EU. Nếu chậm thích ứng, DN có thể mất từ 5-8% lợi nhuận mỗi năm. Ngoài ra, chi phí logistics hiện chiếm từ 17-20% giá thành sản phẩm, gây khó khăn trong việc đáp ứng tiêu chí xanh, số hóa và minh bạch theo yêu cầu của các FTA thế hệ mới, ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cạnh tranh hàng xuất khẩu.
Trước kết quả này, UBND TP đã ban hành Kế hoạch số 251/KH-UBND ngày 12/9/2025 nhằm cải thiện và nâng cao thứ hạng trong FTA Index, với mục tiêu là lọt vào Top 5. Đồng thời, thông qua kế hoạch, giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành, đơn vị triển khai với mục tiêu đưa Hà Nội vào nhóm địa phương có thứ hạng cao năm 2025.
Kế hoạch tập trung nâng cao 4 chỉ số thành phần: tuyên truyền, phổ biến thông tin về FTA; xây dựng pháp luật địa phương; chính sách hỗ trợ và nâng cao năng lực cạnh tranh; phát triển bền vững. Trọng tâm là tháo gỡ vướng mắc trong thực thi FTA, nhất là về chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và tiêu chuẩn hội nhập.
Nếu Hà Nội tập trung cải thiện các chỉ số này, đồng thời nâng cao hiệu quả tiếp cận thông tin, cải cách thủ tục hành chính, phát triển logistics và thúc đẩy chuyển đổi xanh, TP có thể tăng tỷ lệ tận dụng FTA thêm 10%, góp phần nâng kim ngạch xuất khẩu khoảng từ 10-20%.
DN được khuyến nghị đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tận dụng ưu đãi từ các hiệp định thương mại, đồng thời giảm phụ thuộc nguyên liệu nhập khẩu để đáp ứng quy tắc xuất xứ, tránh nguy cơ bị điều tra gian lận hoặc lẩn tránh thuế quan.
Theo Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Nguyễn Thế Hiệp thời gian qua, Sở Công Thương đã phối hợp và nhờ sự hướng dẫn của Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) tổ chức hội thảo, tập huấn, cung cấp tài liệu hướng dẫn chi tiết về FTA Index cho DN; phối hợp Bộ Công Thương, các sở, ngành, hiệp hội để triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp hỗ trợ.
Cùng với công tác tuyên truyền về các FTA mà Việt Nam đã tham gia, Sở Công Thương Hà Nội sẽ rà soát, kiểm tra, tìm ra giải pháp tốt nhất, hỗ trợ DN trên địa bàn Hà Nội tập trung vào những FTA trọng điểm, là thế mạnh.
Đặc biệt, chú trọng xây dựng các chương trình hỗ trợ riêng cho các ngành hàng có giá trị xuất khẩu lớn. Bên cạnh thị trường xuất khẩu truyền thống, Hà Nội cũng sẽ hỗ trợ DN xuất khẩu sang các thị trường mới, còn nhiều tiềm năng phát triển.
Ngoài ra, cộng đồng DN đề xuất TP sớm thành lập Trung tâm FTA Hà Nội làm đầu mối kết nối và tư vấn về FTA, quy tắc xuất xứ giữa Bộ Công thương, các cơ qu
