Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang ngày 27/3 đã chủ trì cuộc họp Ban chỉ đạo quốc gia về ODA và vốn vay ưu đãi với các đối tác phát triển. Cuộc họp đã có những thảo luận về khó khăn, giải pháp thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn ODA cũng như định hướng hợp tác ODA giữa Việt Nam và các nhà tài trợ trong thời gian tới.
Báo cáo tại cuộc họp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) cho biết tổng vốn ODA và vốn vay ưu đãi Việt Nam đã ký cho giai đoạn 2021 - 2023 đạt khoảng 3,35 tỷ USD. Các bộ, ngành, địa phương đã triển khai thực hiện 656 dự án, gồm 47 dự án đầu tư, 215 dự án hỗ trợ kỹ thuật và phi dự án.
Cuộc họp Ban chỉ đạo quốc gia về ODA và vốn vay ưu đãi với các đối tác phát triển đã có những thảo luận về khó khăn, giải pháp thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn ODA. Ảnh: Baochinhphu.vn
Tổng số vốn nước ngoài cấp phát từ Trung ương giai đoạn 2021 - 2025 được Quốc hội thông qua là 300.000 tỷ đồng, trong đó số vốn được phân bổ là 270.000 tỷ đồng, còn 30.000 tỷ đồng là vốn dự phòng chung.
Năm 2023, tổng kế hoạch đầu tư công nguồn vốn nước ngoài được Quốc hội quyết nghị cấp phát là 29.000 tỷ đồng; tỷ lệ giải ngân đạt 50,9% kế hoạch giao. Năm 2024, kế hoạch vốn nước ngoài là 20.000 tỷ đồng; ước tỷ lệ giải ngân đến ngày 29/2 đạt 1,42%.
Một số nguyên nhân làm cho việc giải ngân vốn ODA và vốn vay ưu đãi chưa đạt tiến độ như vướng mắc trong đàm phán, ký kết hiệp định vay; khác biệt về chính sách, thủ tục giữa Việt Nam và nhà tài trợ. Bên cạnh đó là công tác chuẩn bị đầu tư, thiết kế dự án và tiến hành thủ tục không bảo đảm yêu cầu về chất lượng và thời hạn.
Nhiều dự án còn gặp vướng mắc trong lập và giao kế hoạch, về đấu thầu, giải phóng mặt bằng và bố trí vốn đối ứng. Việc hạn chế về nguồn lực, năng lực của cơ quan chủ quản, chủ dự án và ban quản lý dự án hoặc khó khăn do điều kiện khách quan thay đổi như sáp nhập huyện, xã cũng là nguyên nhân làm cho quá trình giải ngân vốn ODA chậm.
Tại cuộc họp, các nhà tài trợ đều cam kết tiếp tục cung cấp ODA cho Việt Nam và sẵn sàng hỗ trợ Chính phủ trong việc ban hành các quy định về quản lý, sử dụng vốn ODA. Các bên cũng nhấn mạnh sự phù hợp giữa quy định của các nhà tài trợ với luật pháp của Việt Nam đối với các dự án ODA nhằm rút ngắn thời gian chuẩn bị dự án. Các nhà tài trợ đề nghị Việt Nam tiếp tục cắt giảm thủ tục hành chính; cho ý kiến trong quá trình chuẩn bị, triển khai dự án.
Phát biểu kết luận, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đánh giá cao các đối tác, nhóm 6 ngân hàng phát triển đã dành cho Việt Nam nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, nguồn vốn này rất quan trọng đối với Việt Nam trong phát triển kinh tế - xã hội, cơ sở hạ tầng; tuy nhiên thực trạng cho thấy, vẫn còn vướng mắc về pháp lý, khác biệt chính sách, quy trình, thủ tục giữa Việt Nam và nhà tài trợ; vướng mắc trong quá trình giải quyết, xử lý dự án, thủ tục giải ngân và thanh quyết toán...
