Mới đây, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công thương) vừa có một số khuyến cáo về tiêu dùng an toàn trong thời kỳ Covid-19 với nội dung "An toàn trong mua sắm trực tuyến". Trước xu hướng lừa đảo thường xuyên, hàng ngày trên môi trường Internet, nhằm nâng cao nhận thức, tự bảo vệ quyền lợi của bản thân khi tham gia thực hiện các giao dịch thương mại điện tử, người tiêu dùng cần lưu ý một số vấn đề, cụ thể như sau:
Kiểm tra tính chính xác, mức độ tuân thủ pháp luật thương mại điện tử của website thương mại điện tử
Trước khi giao dịch, người tiêu dùng nên xác định về tính chính xác, mức độ tuân thủ pháp luật của website thương mại điện tử thông qua việc kiểm tra xem website đã thực hiện thủ tục thông báo hoặc đăng ký với Cục Thương mại điện tử & Kinh tế số, Bộ Công Thương hay chưa.
Với website đã hoàn thiện thủ tục, trên trang chủ của website sẽ xuất hiện các biểu tượng tương ứng như hình dưới đây:
|
|
Hoặc, người tiêu dùng truy cập trực tiếp vào hệ thống của Bộ Công Thương tại địa chỉ http://online.gov.vn/, nhập tên miền website để tìm kiếm thông tin đã thực hiện thông báo/đăng ký hay chưa:
Lựa chọn người bán uy tín
Cách thức lựa chọn người bán uy tín sẽ phụ thuộc vào mô hình thương mại điện tử mà người tiêu dùng giao dịch. Cụ thể, nếu giao dịch trên website mà đơn vị sở hữu website và người bán là một (website bán hàng của một công ty thương mại; tài khoản zalo, facebook cá nhân), lúc này, người tiêu dùng cần kiểm tra thông tin trên Google, hỏi thông tin qua bạn bè xem lịch sử giao dịch của website có thông tin gì cần lưu ý hay không.
Mặt khác, nếu giao dịch trên sàn thương mại điện tử, nơi cho phép nhiều người cùng bán hàng hóa (nhiều gian hàng khác nhau), người tiêu dùng cần lưu ý xác định rõ người bán. Thông thường trên sàn thương mại điện tử sẽ có 03 loại người bán: người bán "chính hãng"; người bán trong nước và người bán nước ngoài.
Hiện một số sàn thương mại điện tử có cơ chế xác nhận gian hàng chính thức của các công ty, thương hiệu chính thức, ví dụ: Sàn Shopee có biểu trưng "Shopee Mall" dành cho các thương hiệu chính thức.
Người tiêu dùng cần lưu ý: có tình trạng người bán tự do đặt logo, hình ảnh giống với biểu trưng của người bán "chính hãng", đồng thời, một số sàn cho phép hiển thị tất cả hàng hóa trong một khu vực, dẫn đến người tiêu dùng có thể bị nhầm lẫn trong quá trình lựa chọn hàng hóa
Cẩn trọng với các bình luận, nhận xét, đánh giá của người dùng
Hiện nay có một số cách thức kỹ thuật có thể can thiệp vào số lượng và nội dung của các bình luận, nhận xét, đánh giá đối với sản phẩm, người bán trên các website thương mại điện tử. Vì vậy, người tiêu dùng không nên hoàn toàn tin tưởng vào các bình luận, nhận xét này, trừ trường hợp xác định rõ về tính chính xác của các thông tin.
Đọc kỹ hướng dẫn khi mua hàng từ người bán là người nước ngoài
Hiện một số sàn thương mại điện tử cho phép cá nhân, tổ chức nước ngoài cung cấp hàng hóa trên sàn. Đối với những người bán này, một số sàn có bổ sung quy định giao dịch, ví dụ: hàng không có hóa đơn bán hàng kèm theo; thời gian giao hàng lâu; không có chế độ bảo hành;…Vì vậy, người tiêu dùng cần cân nhắc, kiểm tra kỹ thông tin, điều kiện bán hàng của người bán trước khi giao dịch.
Chủ động gửi phản hồi đánh giá về chất lượng giao dịch
Sau khi thực hiện giao dịch, người tiêu dùng nên dành thời gian để cung cấp thông tin đánh giá, bình luận chính xác về hàng hóa, dịch vụ do người bán cung cấp. Các thông tin này rất có giá trị để những người mua khác có căn cứ tham khảo, đồng thời, giúp lan tỏa tinh thần vì cộng đồng trong môi trường mua bán trực tuyến.
Trường hợp nhận thấy quyền lợi của mình bị vi phạm, người tiêu dùng nên chia sẻ thông tin vụ việc để người thân, bạn bè, đồng nghiệp biết và chủ động phòng tránh. Đồng thời, phản ánh, khiếu nại tới cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để được tư vấn, hướng dẫn cách thức bảo vệ quyền lợi.
