Bỉm Sơn - Thanh Hóa: Cần tôn trọng bản án hình sự phúc thẩm của TAND tỉnh Thanh Hóa

23/07/2021 17:59

Tòa án Nhân dân (TAND) tỉnh Thanh Hóa sau nhiều ngày xét xử phúc thẩm đã tuyên bản án hình sự phúc thẩm số 54/2021/HS-PT ngày 5/4/2021, hủy một phần bản án hình sự sơ thẩm số 41/2020/HS-ST 28/8/2020, của TAND thị xã Bỉm Sơn. Tuy nhiên, không hiếu vì lý do gì Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) cấp cao tại Hà Nội lại kháng nghị để ủy bản án phúc thẩm?

Gửi đơn tới các cơ quan báo chí, ông Vũ Đức Cường, một trong những bị cáo của vụ án nêu: Niềm tin của tôi vào sự công tâm của Tòa án cấp phúc thẩm sau khi tuyên hủy một phần bản án sơ thẩm để điều tra lại chưa được bao lâu, thì đến ngày 21/6/2021 tôi nhận được Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 30/QĐ-VCi- HS của VKSND cấp cao tại Hà Nội do ông Phạm Quốc Khánh - Phó Viện trưởng ký. Tại Quyết định này, VKSND cấp cao tại Hà Nội đã đề nghị TAND cấp cao tại Hà Nội xét xử giám đốc thẩm: Hủy bản án phúc thẩm số 54/2021/HS-PT ngày 05/4/2021 của TAND tỉnh Thanh Hóa và giữ nguyên Bản án hình sự sơ thấm số 41/2020/HSST ngày 28/8/2020 của Tòa án ND thị xã Bỉm Sơn. Đặc biệt là kháng nghị Giám đốc thẩm của VKSND cấp cao tại Hà Nội nhận định dập khuôn bản án sơ thẩm và căn cử kháng nghị Giám đốc thẩm rất chung chung, mơ hồ.

bi1-1627012257.jpg
Cựu Chủ tịch UBND phường Đông Sơn, ông Vũ Đưc Cường (thứ 2 từ phải qua) và các bị cáo tại tòa

Theo ông Cường cho biết: Sự việc bắt đầu từ cuối năm 2014, Công ty TNHH Long Sơn được Thủ tướng chấp thuận đầu tư xây dựng Nhà máy Xi măng Long Sơn tại phường Đông Sơn, thị xã Bỉm Sơn. Ngày 21/10/2014, UBND tỉnh Thanh Hóa có Công văn số 10037/UBND-NN về việc chấp thuận chủ trương, địa điểm đầu tư dự án xây dựng Nhà máy xi măng Long Sơn tại phường Đông Sơn, thị xã Bỉm Sơn. Ngày 6/11/2014, UBND thị xã Bỉm Sơn ban hành Quyết định số 2632/QĐ-UBND thành lập Tổ công tác hỗ trợ thực hiện giải phóng an thị xã Bim Sơn nhận được đơn tố mặt bằng (GPMB) dự án đầu tư xây dựng Nhà máy Xi măng Long Sơn và ông Cường được cử làm Tổ trưởng tổ công tác. Lúc đó, tôi đang giữ chức vụ Chủ tịch UBND phường Đông Sơn, thị xã Bỉm Sơn. 

Đến tháng 4/2015, thị xã thực xã thực hiện việc luân chuyển cán bộ, ngày 06/4/2015, Thị ủy có Quyết định số 1687-QĐ/TU về việc công nhận bổ sung Bí thư Đảng ủy phường Đông Sơn (nhiệm kỳ 2013-2015) đối với tôi. Ngày 19/5/2015, UBND thị xã Bỉm Sơn có Quyết định miễn nhiệm chức vụ Chủ tịch UBND phường Đông Sơn đối với tôi. Đến thời điểm này (19/05/2015), với cương vị là Chủ tịch UBND phường và Tổ trưởng Tổ công tác hỗ trợ GPMB xây dựng Nhà máy Xi măng Long Sơn, tôi luôn hoàn thành tốt các nhiệm vụ được phân công, không để xảy ra sai sót hay thiệt hại gì liên quan đến Dự án xây dựng Nhà máy Xi măng Long Sơn.

Tuy nhiên, ngày 08/10/2018, Công an thị xã Bỉm Sơn nhận được đơn tố cáo của công dân cho rằng, trong thời gian làm Tổ trưởng Tổ công tác hỗ trợ GPMB xây dựng Nhà máy Xi măng Long sơn tôi đã lập khống hồ sơ để chiếm đoạt tiền của ngân sách Nhà nước. Ngày 24/12/2018 Công an thị xã Bỉm Sơn đã khởi tố vụ án hình sự và lúc đầu khởi tố tôi về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo Quyết định số 32/CSĐT ngày 17/4/2019, nhưng sau đó lại có Quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can số 447/CSĐT, ngày 17/10/2019 khởi tố tôi về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Mặc dù quá trình điều tra, truy tố và xét xử sơ thẩm có nhiều vi phạm thủ tục tố tụng nhưng TAND thị xã Bỉm Sơn vẫn tuyên Bản án số 41/2020/HS-ST ngày 28/8/2020 xử phạt 06 (sáu) năm tù đối với tôi về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Nhận thấy bản án sơ thẩm xét xử không khách quan, ông Cường đã có đơn kháng cáo và ngày 31/3/2021 TAND tỉnh Thanh Hóa đã xét xử phúc tham vụ án trên. Hội đồng xét xử phúc thẩm đã rất thận trọng trong việc giá chứng cứ, xem xét khách toàn diện, đầy đủ các tình tiết của vụ án và đã chỉ ra những vi phạm nghiêm trọng của các Cơ quan tố tụng thị xã Bỉm Sơn như sau: 

- Biên bản xét duyệt nguồn gốc đất, Danh sách niêm yết công khai ngày 19/5/2015 và Biên bản kết thúc niêm yết công khai ngày 6/4/2015, trong đó có 3 hộ dân không có đất bị thu hồi nhưng có tên trong danh sách nhận đền bù là bản photocopy, cáo dấu hiệu làm giả bởi nó không giống như các Biên bản xét duyệt nguồn gốc đất khác. Hội đồng xét xử phúc thẩm đã nhận định: “Việc Tòa án cấp sơ thẩm căn cứ vào những tài liệu photocopy không có chữ ký sống của các bị cáo để làm căn cứ buộc tội là một trong những dấu hiệu thiếu sót về việc đánh giá chứng cứ và vi phạm này không thể khắc phục được...”.

- Các Cơ quan tố tụng thị xã Bỉm Sơn cho rằng: Bị cáo Cường có hành vi bàn bạc với Hà để lập khống 3 hồ sơ bồi thường, Cường gọi điện thoại nhờ 3 hộ Quyến, Kỳ, Quế ký vào hồ sơ do Hà đem xuống và khi được nhận tiền thì Cường gọi điện cho Kỳ và Quyến đến nhận và hướng dẫn họ đưa tiền cho Hà. HĐXX phúc thẩm đã nhận định: “Qua tài liệu có trong hồ sơ như lời khia 3 người Quyến, Kỳ, Quế có nhiều điểm mâu thuẫn chưa được làm rõ, chưa có tài liệu nào thể hiện việc bị cáo Cường trao đổi cũng như chỉ đạo bị cáo Dương Thị Hà thực hiện hành vi nêu trên” (Căn cứ vào list chi tiết lịch sử liên lạc của các thuê bao do Bưu điện cung cấp không thể hiện cuộc gọi đi, đến giữa các số điện thoại của tôi với các số điện thoại của 3 hộ Quyến, Kỳ, Quế).

- "Cấp sơ thẩm, xác định Cường chỉ đạo Hà lập khống hồ sơ cũng như nhờ 3 hộ dân (Quyến, Kỳ, Que) ký vào hồ sơ khống với động cơ lợi (hưởng tiền bồi thường của Công Long Sơn không có căn cứ. Tuy nhiên, chưa có tải liệu nào chứng minh bị cáo Cường được hưởng lợi gì, không được bất kỳ ai chia cho khoản tiền nào từ số tiền hơn 605 triệu mà Công ty Long Sơn đã bồi thường sai đối tượng". 

- "Cấp sơ thẩm kết luận UBND phường Đông Sơn đang quản lý diện tích đất mà 3 hộ lập hồ sơ bồi thường, tuy nhiên cấp sơ thẩm không đưa UBND phường Đông Sơn tham gia với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là ảnh hưởng đến quyền lợi của UBND phường liên quan đến việc Công ty Long Sơn phải chi trả bồi thường, hỗ trợ cho UBND phường và đây là vi phạm về tố tụng mà cấp phúc thẩm không khắc phục được.

-  Vi phạm về vật chứng: Công an thị xã Bỉm Sơn thu giữ các phương tiện điện tử (máy tính xách tay, điện thoại di động, USB...) không niêm phong theo quy định; điện thoại Iphone 7 của Vũ Đức Cường mua cuối nam 2016 thì bị tịch thu sung cung quỹ Nhà nước. Tòa cấp phúc thẩm nhận định: “Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thị xã Bỉm Sơn đã bi phạm nghiêm trọng thủ tục về thu giữ vật chứng”.

Từ những nhận định nêu trên, TAND tỉnh Thanh Hóa đã tuyên Bản án phúc thẩm số 54/2021/HS-PT, ngày 5/4/2021 và Quyết định: “Hủy một phần bản án hình sự sơ tham số 41/2020/HS-ST ngày 28/8/2020 của TAND thị xã Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa về tội danh, hình phạt đối với bị cáo Vũ Đức Cường và Dương Thị Hà. Giao hồ sơ cho VKSND thị xã Bỉm Sơn tỉnh Thanh Hóa để điều tra lại theo thủ tục chung”.

bi3-1627012258.jpg
Bản án phúc thẩm số 54/2021/HS-PT ngày 4/5/2021 của TAND tỉnh Thanh Hóa tuyên hủy 
1 phần bản án sơ thẩm vì có nhiều vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử

“Là một cán bộ đảng viên dành trọn niềm tin theo Đảng, sau khi bị kết án oan, tôi chỉ biết làm đơn kháng cáo đến Tòa án cấp tren để được xem xét khách quan, thấu đáo, đảm bảo sự công bằng theo pháp luật. Tòa án cấp phúc thẩm cũng đã công tâm giải tỏa được một phần oan ức của tôi và với hy vọng sau khi quay về điều tra, xét xử sơ thẩm lại sẽ rõ các nội dung đã nêu sở trên. Tuy nhiên, ngày 21/06/2021, tôi nhận được Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 30/QĐ-VC1-HS của VKSND cấp cao tại Hà Nội do ông Phạm Quốc Khánh - Phó Viện trưởng ký. Tại Quyết định này, VKSND Cấp cao đã đề nghị Tòa án giám thẩm: Hủy bản án phúc thẩm 54/2021/HS-PT ngày 5/4/2021 của TAND tỉnh Thanh Hóa và giữ nguyên Bản án hình sự sơ thẩm số 41/2020/HSST ngày 28/8/2020 của TAND thị xã Bỉm Sơn. Một bản án sơ thẩm có rất nhiều vi phạm thủ tục tổ tụng mà VKSND cấp cao tại Hà Nội lại đồng tình với việc vi phạm khi ban hành Quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm theo hướng hủy bản án phúc thẩm, giữ nguyên bản án sơ thẩm là việc làm rất khó hiểu của VKSND cấp cao tại Hà Nội", ông Cường nói. 

bi2-1627012258.jpg
Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của VKSDN cấp cao tại Hà Nội

Trao đối với Luật sư Trần Hùng - Trưởng VPLS Trần Quốc Hùng, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, là người bào chữa cho bị cáo Vũ Đức Cường tại phiên tòa phúc thẩm. Luật sư Trần Quốc Hùng cho biết: 

Điểm mấu chốt của vụ án này là tại phiên tòa phúc thấm đã làm rõ các tài liệu chứng cứ như: "Biên bản xét duyệt nguồn gốc đất, Danh sách niêm yết công khai 49 hộ dân ngày 19/5/2015, trong đó có 3 hộ dân không có đất bị thu hồi nhưng có tên trong danh sách nhận đến bù và Biên bản kết thúc niêm yết công khai ngày sơ thẩm để điều tra lại là hoàn toàn 6/4/2015, đều là bản photocopy và có dấu hiệu làm giả. Cơ quan CSĐT – Công an thị xã Bỉm Sơn không thu được bản gốc các tài liệu nêu trên mà chỉ có bản photocopy đóng dấu sao y bản chính (Số chứng thực 842 ngày 23/8/2016 do ông Trần Văn Hán, Chủ tịch UBND phường Đông Sơn ký đóng dấu). Tuy nhiên, trong số chứng thực tại UBND phường Đông Sơn thì ngày 23/08/2016, ông Hán không hề chứng thực các tài liệu trên. Số chứng thực 842 là thuộc ngày 22/08/2016 và ông Hán chứng thực cho bà Mai Thị Huệ bằng tốt nghiệp, CMND, Hộ khẩu, Khai sinh.

Theo quan sát của chúng tôi thì các văn bản, tài liệu trên có nhiều dấu hiệu được cắt ghép làm giả bởi các thành phần trong biên bản không có ai ký mà chỉ có chữ ký của Dương Thị Hà và Vũ Đức Cường là chữ ký photocopy không ghi chức danh. Rất nhiều khả năng chữ ký và dấu của Vũ Đưc Cường được cắt dán từ tài liệu khác. Đây là những tài liệu quan trọng làm căn cứ để buộc tội Vũ Đưc Cường lai không đảm bảo các thuộc tính của chứng cứ quy định tại Điều 86 và khoản 1 Điều 108 Bộ luật Tố tụng hình sự, nên Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm tuyên hủy một phần bản án sơ thẩm để điều tra lại hoàn toàn chính xác.
 

Nhóm PV