1. Nhà, trọ thuê rộng tối thiểu 8m2 sàn/người mới có thể đăng ký thường trú
Theo điểm b khoản 3 Điều 20 Luật Cư trú năm 2020 thì bảo đảm điều kiện về diện tích nhà ở tối thiểu do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định nhưng không thấp hơn 8m2 sàn/người (trước đây, Luật Cư trú năm 2006 sửa đổi, bổ sung bởi Luật Cư trú năm 2013 không yêu cầu về diện tích tối thiểu của nhà, trọ thuê).
2. Có thể bị xóa đăng ký thường trú/tạm trú khi chấm dứt việc thuê nhà, trọ
Theo điểm e khoản 1 Điều 29 Luật Cư trú 2020 thì từ ngày 1/7/2021, khi công dân chấm dứt việc thuê nhà, trọ nhưng không đăng ký tạm trú chỗ ở khác thì sẽ bị xóa đăng ký tạm trú sau 12 tháng kể từ ngày chấm dứt việc thuê, mượn nhà, trừ trường hợp quy định tại điểm h khoản 1 Điều 24 Luật Cư trú 2020.
3. 5 địa điểm thuê nhà, trọ không được đăng ký thường trú, tạm trú mới
Theo khoản 8 Điều 20 và khoản 3 Điều 27 Luật Cư trú 2020 những địa điểm sau sẽ không được đăng ký thường trú mới, tạm trú mới:
- Địa điểm cấm, khu vực cấm xây dựng hoặc lấn, chiếm hành lang bảo vệ quốc phòng, an ninh, giao thông, thủy lợi, đê điều, năng lượng, mốc giới bảo vệ công trình hạ tầng kỹ thuật, di tích lịch sử - văn hóa đã được xếp hạng, khu vực đã được cảnh báo về nguy cơ lở đất, lũ quét, lũ ống và khu vực bảo vệ công trình khác theo quy định của pháp luật.
- Toàn bộ diện tích nhà ở nằm trên đất lấn, chiếm trái phép hoặc chỗ ở xây dựng trên diện tích đất không đủ điều kiện xây dựng theo quy định của pháp luật.
- Diện tích ở có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; chỗ ở là nhà ở mà một phần hoặc toàn bộ diện tích nhà ở đang có tranh chấp, khiếu nại liên quan đến quyền sở hữu, quyền sử dụng nhưng chưa được giải quyết theo quy định của pháp luật.
- Chỗ ở bị tịch thu theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; phương tiện được dùng làm nơi đăng ký thường trú đã bị xóa đăng ký phương tiện hoặc không có giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật.
- Chỗ ở là nhà ở đã có quyết định phá dỡ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
4. Đã có hồ sơ đăng ký thường trú riêng đối với người thuê nhà, trọ
Theo khoản 3 Điều 21 Luật Cư trú 2020 đã có quy định riêng cho trường hợp đăng ký thường trú đối với người thuê nhà, trọ, cụ thể:
- Tờ khai thay đổi thông tin cư trú, trong đó ghi rõ ý kiến đồng ý cho đăng ký thường trú của chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp được cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ hoặc người được ủy quyền, trừ trường hợp đã có ý kiến đồng ý bằng văn bản;
- Hợp đồng cho thuê hoặc văn bản về việc cho mượn, cho ở nhờ chỗ ở hợp pháp đã được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật;
So với trước đây, Luật Cư trú 2003 chỉ quy định hồ sơ đăng ký thường trú chung. Tuy nhiên, hiện nay đã có quy định riêng đối với trường hợp thuê nhà, trọ.
5. Có thể bị xóa đăng ký thường trú nếu chủ nhà không đồng ý cho giữ
Theo điểm h Khoản 1 Điều 24 Luật Cư trú 2020, người đăng ký thường trú tại chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ nhưng đã chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ và không được người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó thì bị xóa đăng ký thường trú.
