Ngành dược Việt Nam: Tiềm năng lớn, nhưng cần bứt phá

Kết quả khảo sát của Vietnam Report cho thấy, 66,6% số doanh nghiệp đặt niềm tin vào sự phát triển của thị trường dược phẩm trong năm nay, chỉ 13,4% dự đoán sẽ đối mặt với nhiều thách thức hơn, trong khi 20% giữ quan điểm rằng thị trường sẽ duy trì trạng thái ổn định, không có nhiều biến động so với năm 2024.

Kênh phân phối thuốc ở các bệnh viện (ETC) vốn chiếm ưu thế trong doanh thu của ngành, được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì và chứng kiến sự tăng trưởng nhờ chính sách bảo hiểm y tế toàn dân và các quy chế đấu thầu thuốc trong bệnh viện được nới lỏng và thông thoáng hơn, cùng với đó là sự gia tăng nhu cầu về các sản phẩm dược phẩm chuyên biệt, đặc biệt là những loại thuốc hiếm, thuốc sinh học và thuốc điều trị các bệnh hiểm nghèo.

Về dài hạn, thị trường dược phẩm và thiết bị y tế, chăm sóc sức khỏe được đánh giá có tiềm năng tăng trưởng cao và dư địa phát triển lớn. Báo cáo của Công ty IQVIA cho biết, Việt Nam đang thuộc nhóm quốc gia có tốc độ tăng trưởng ngành dược nhanh nhất thế giới, với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) dự kiến đạt 6-8% trong giai đoạn 2023-2028. Đây là cơ hội vàng để Việt Nam vươn lên thành trung tâm sản xuất dược phẩm chiến lược trong khu vực, nếu kịp thời tháo gỡ các nút thắt về nguyên liệu, công nghệ và tiêu chuẩn quốc tế.

Bên cạnh đó, theo dự báo của Statista, doanh thu thị trường thiết bị y tế Việt Nam cũng ghi nhận sự tăng trưởng ổn định qua các năm, từ mức 922 triệu USD năm 2016 lên 1,6 tỷ USD vào năm 2024 và dự kiến đạt 2,5 tỷ USD vào năm 2029.

Một điểm tích cực của ngành dược là việc các tập đoàn dược toàn cầu như Taisho (Nhật Bản), SK Group (Hàn Quốc), STADA (Đức) tham gia vào thị trường Việt không chỉ mang lại dòng vốn mà còn thúc đẩy chuyển giao công nghệ và xây dựng hệ sinh thái sản xuất hiện đại. Nhiều doanh nghiệp như Traphaco, DHG Pharma, Pymepharco đã và đang tận dụng các mối quan hệ này để tiếp cận kỹ thuật bào chế tiên tiến và phát triển năng lực R&D nội địa.

Bên cạnh đó, các chính sách mới từ Chính phủ cũng đang mở đường cho ngành. Đáng chú ý là Luật Dược sửa đổi 2024 vừa mới có hiệu lực từ 1/7/2025 và Chiến lược phát triển ngành dược đến 2030, tầm nhìn 2045, đặt nhiều mục tiêu quan trọng.

Chẳng hạn, phải đáp ứng 80% nhu cầu sử dụng và 70% giá trị thị trường bằng thuốc sản xuất trong nước; tăng tỷ lệ nhà máy đạt chuẩn EU-GMP lên ít nhất 20%; sản xuất 20% nguyên liệu làm thuốc trong nước; hoàn thành chuyển đổi số toàn ngành, tích hợp dữ liệu thuốc vào ngân hàng dữ liệu quốc gia.

Theo Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế, ngành dược Việt Nam đang có bước tiến mạnh mẽ, từ chuẩn hóa sản xuất cho đến nỗ lực xuất khẩu ra các nước. Tuy nhiên, để vươn tầm toàn cầu, ngành dược cần tập trung vào đổi mới công nghệ, tự chủ nguyên liệu, số hóa quản lý và nâng cao chất lượng nhân lực.

Nếu tận dụng tốt cơ hội chính sách và lợi thế thị trường nội địa, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành trung tâm sản xuất dược phẩm chất lượng cao trong khu vực vào năm 2030, và xa hơn nữa là khẳng định vị thế trên bản đồ dược phẩm thế giới.