Tiền gửi không kỳ hạn đạt kỷ lục hơn 1,19 triệu tỷ đồng

Số liệu mới đây của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy, tính đến hết quý III/2024, số dư tiền gửi thanh toán của cá nhân đạt hơn 1,19 triệu tỷ đồng, tăng 9% so với đầu năm. Số dư tiền gửi thanh toán hiện chiếm khoảng 17% trong tổng số dư tiền gửi khách hàng cá nhân tại hệ thống ngân hàng (hơn 6,9 triệu tỷ đồng).

Đồng thời, mức 1,19 tỷ đồng cũng là mức cao nhất từ trước đến nay của tiền gửi thanh toán của cá nhân tại hệ thống ngân hàng.

Theo NHNN, khoảng 87% người trưởng thành tại Việt Nam đã có tài khoản thanh toán. Số lượng tài khoản thanh toán của cá nhân là hơn 200 triệu, thẻ đang lưu hành đạt gần 160 triệu. Lũy kế 11 tháng năm 2024, có tổng cộng hơn 16 tỷ giao dịch thanh toán không tiền mặt với doanh số khoảng 270 triệu tỷ đồng.

Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) nhận định, sự bùng nổ của ngân hàng số và các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt đã thúc đẩy tiền gửi thanh toán cá nhân tăng trưởng vượt bậc. 

Trong năm 2024, hệ thống NAPAS xử lý bình quân hơn 26 triệu giao dịch/ngày, tăng tương ứng 30,8% số lượng và 15,9% về giá trị giao dịch so với năm 2023.

Trong đó, dịch vụ chuyển tiền nhanh NAPAS 247 tăng tương ứng 34,7% về số lượng và 16,4% về giá trị, chiếm tỷ trọng 93,5% tổng dịch vụ của NAPAS.

Ngoài ra, phương thức thanh toán bằng mã VietQR cũng tiếp tục cho thấy sự phát triển vượt trội thông qua việc ghi nhận tăng 2,2 lần về số lượng giao dịch và 2,6 lần về giá trị giao dịch so với năm 2023.

Dịch vụ rút tiền trên ATM qua hệ thống NAPAS trong năm 2024 tiếp tục có xu hướng giảm mạnh lên tới 19,5% so với cùng kỳ năm trước và chỉ chiếm 2,4% tổng số giao dịch của toàn hệ thống.

Việc số dư tiền gửi thanh toán tăng mạnh như hiện nay có tác động trực tiếp lên hoạt động kinh doanh của các ngân hàng bởi tỷ lệ CASA (tiền gửi thanh toán/tổng tiền gửi khách hàng) càng cao thì ngân hàng càng có lợi thế tối ưu chi phí vốn, từ đó cải thiện NIM và gia tăng lợi nhuận.

Thống kê từ báo cáo tài chính quý III/2024 của các nhà băng chỉ ra, tính đến cuối tháng 9/2024, chỉ có 6 ngân hàng có tỷ lệ CASA trên 20%, bao gồm ACB (22,3%), VietinBank (23,1%), MSB (24,2%), Vietcombank (34,8%), MB (36,7%) và Techcombank (40,5%). Bám sát phía sau là TPBank với 19,3% và BIDV với 18,7%.

Các ngân hàng chấp nhận trả mức lãi suất cao hơn so với lãi suất tiền gửi không kỳ hạn để tăng CASA. Bởi khi tỷ lệ CASA tăng, các ngân hàng sẽ giảm được chi phí huy động vốn, từ đó giúp tăng lợi nhuận của ngân hàng.

Tiền gửi thanh toán hay còn được gọi là tiền gửi không kỳ hạn là khoản tiền mà cá nhân/doanh nghiệp mở tại ngân hàng để sử dụng dịch vụ thanh toán do ngân hàng cung ứng như dịch vụ thẻ, dịch vụ thanh toán bằng các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt ngoài thẻ. Tuy nhiên, nguồn tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng cá nhân có xu hướng ổn định hơn, trong khi tiền gửi thanh toán của các doanh nghiệp thường có biến động mạnh do yếu tố mùa vụ.