Thành Cổ Loa - kinh đô Âu Lạc 2.000 năm tuổi ở Hà Nội

Hà Nội luôn tạo nên sự khác biệt so với các địa danh du lịch khác, nó không hối hả như Sài Gòn, không hiện đại, năng động như Đà Nẵng... Thủ đô của Việt Nam mang một hương vị cổ kính xa xưa, đẹp theo một cách riêng khiến bất kỳ ai đặt chân đến đây đều phải lắng đọng. Một trong những điều khiến Hà Nội thu hút du khách là các công trình cổ niên đại hàng trăm, hàng nghìn năm lịch sử, trong đó phải kể đến Hoàng Thành Thăng Long, Quốc Tử Giám, Chùa Trấn Quốc, Đền Ngọc Sơn, Đền Quán Thánh... và đặc biệt là di tích Thành Cổ Loa.

Nằm cách trung tâm thành phố chỉ 16km, thế nên di tích thành Cổ Loa là một trong những địa điểm du lịch gần Hà Nội được nhiều bạn trẻ lựa chọn làm điểm đến dịp cuối tuần. Muốn ghé thăm thành Cổ Loa, du khách đi theo Quốc lộ 1A cũ đến cây số 10 là cầu Đuống. Sau khi qua cầu sẽ tới thị trấn Yên Viên, rẽ trái vào quốc lộ 3, đi thêm 5km đến ngã rẽ vào Cổ Loa.

Nếu đi bằng xe bus, du khách có thể bắt tuyến 46 nếu ở khu vực Mỹ Đình hoặc tuyến 15, 17 nếu ở trạm trung chuyển Long Biên là tới.

Cổ Loa có bề dày lịch sử 2.300 năm tuổi và là Di tích quốc gia đặc biệt. Nơi đây cũng như vùng lân cận hiện còn lưu giữ nhiều dấu tích văn hóa, lịch sử có đặc trưng, tính chất và quy mô khác nhau.

Năm 1962, Cổ Loa được công nhận là Di tích quốc gia, năm 2012, được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt bởi có giá trị rất lớn về lịch sử, kiến trúc nghệ thuật và khảo cổ.

Với ý nghĩa ấy, trong suốt thời gian qua, Hà Nội đã có rất nhiều nỗ lực trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị của khu di tích này.

Thành Cổ Loa là toà thành cổ nhất và có quy mô, cấu trúc lớn nhất là cấu trúc cũng thuộc loại độc đáo nhất trong số những thành cổ ở nước ta. Là di tích kinh thành của đất nước Âu Lạc từ thế kỷ III trước Công Nguyên và nhà nước của vua Ngô Quyền thế kỷ X sau Công Nguyên, hiện nay Cổ Loa đã được công nhận là một trong 21 khu du lịch Quốc gia. Khu di tích mở cửa quanh năm để phục vụ khách du lịch và người tham quan.

Kiến trúc của di tích Thành Cổ Loa luôn gây ấn tượng khó quên đến du khách trong và ngoài nước. Sự đặc sắc này nằm ở vẻ đẹp của quần thể kiến trúc và giá trị lịch sử cổ xưa của nó. 

Thành Cổ Loa được xây dựng kiểu vòng ốc nên được gọi là Loa thành. Tương truyền rằng thành có tới 9 vòng thành xoáy trôn ốc, tuy nhiên theo khai quật khảo cổ thì hiện nay chỉ còn 3 vòng. Thành Nội chu vi 1.600m, thành Ngoại chu vi 15km, hình dáng khúc khuỷu, bao gồm vô số những công trình kiến trúc độc đáo.

Khi đến Thành Cổ Loa, du khách sẽ được tham quan nhiều di tích cổ như Đền thờ An Dương Vương có Giếng Ngọc - nơi mà Trọng Thuỷ đã gieo mình tự vẫn trong câu chuyện truyền thuyết; Ngự triều di quy - đình Cổ Loa; Am Bà Chúa - dân làng hay gọi nơi này là nơi thờ Mị Châu; Đền thờ Cao Lỗ - vị tướng giỏi sáng tạo ra nỏ Liên Châu (một loại nỏ bắn được nhiều mũi tên cùng 1 lúc)...

Ngoài ra, một trong những điểm đến hiện nay của Cổ Loa được nhiều bạn trẻ yêu thích là nơi mô phỏng trường tập bắn thời An Dương Vương mang tên Ngự xạ đài. Trải nghiệm bắn nỏ tại khu Ngự xạ đài nằm trong chương trình giáo dục di sản “Tìm hiểu lịch sử Khu di tích Cổ Loa” với nhiều hoạt động như: Lễ dâng hương kết hợp kết nạp Đội, lễ báo công; cùng thuyết minh viên tìm hiểu lịch sử, kiến trúc tại Khu di tích Cổ Loa; tìm kiếm thông tin trên hệ thống pano tại khu di tích và trả lời phiếu khám phá.

Ngày nay, người ta còn xây dựng khu trưng bày hiện vật cổ mang đến những hiện vật có giá trị lịch sử quý giá đã khai quật được tại di tích Thành Cổ Loa. 

Du khách nên đến tham quan di tích Thành Cổ Loa vào mùa hè vì lúc này thời tiết đẹp, khô ráo, xung quanh là các hàng hoa phượng, hoa bằng lăng nở rợp trời. Nếu yêu thích các lễ hội nhộn nhịp thì tháng Giêng mùa xuân là thời điểm lý tưởng nhất, nên đi vào các ngày từ 4 - 15 để xem lễ hội Thành Cổ Loa. Đến đây vào mùa Đông bạn sẽ được thưởng thức đặc sản cháo trai mà người dân ở Cổ Loa rất tự hào.

Ngoài ra các phiên chợ của người dân Cổ Loa sẽ diễn ra vào các ngày mùng 1, 6, 11, 16, 21, 26 Âm lịch hàng tháng. Mỗi phiên bắt đầu từ 5h sáng và kết thúc vào 11h trưa. Phiên chợ diễn ra ngay trên trục đường chính vào Thành Cổ Loa và được gọi là “Phiên Chợ Xa”.

Thành Cổ Loa không đơn thuần chỉ là một di tích lịch sử đã chứng kiến đất nước ta thay đổi, phát triển từng ngày. Nó còn là một biểu tượng cho dân tộc, cho con người Việt Nam với những giá trị truyền thống tốt đẹp, gắn liền với những câu chuyện dựng nước và giữ nước từ xa xưa. Bởi thế hãy một lần đến với Cổ Loa, để được sống lại với lịch sử hào hùng cũng như yêu thêm văn hóa và nguồn cội của dân tộc.

Gần di tích Thành Cổ Loa cũng có nhiều điểm tham quan rất hấp dẫn và thú vị như Chùa Hòe Nhai, Vườn hoa Gia Quất, Bảo tàng Vũ Khí, Chùa Cầu Bạc, Hồ Tây, Thung lũng hoa Hồ Tây, Chợ Long Biên, Quảng Trường Ba Đình,... trong bán kính 18km. Xung quanh thành Cổ Loa có rất nhiều vườn hoa tư nhân, du khách có thể ghé thăm.