2 triệu chứng đặc biệt nhận biết Omicron "tàng hình" - biến thể đã có tại Việt Nam

Virus SARS-CoV-2 đã không ngừng biến đổi trong suốt 2 năm vừa qua với sự xuất hiện lần lượt của các biến thể là Alpha, Beta, biến thể chết chóc Delta và bây giờ là Omicron, biến thể đang được nhiều người quan tâm.

Các chuyên gia dịch tễ cho rằng Omicron chính là hồi kết của đại dịch nhưng thực tế không phải vậy. Điều tồi tệ hơn cả đó là biến thể này vẫn tiếp tục thay đổi và phân tách thành biến thể phụ. BA.2 hay Omicron "tàng hình" là biến thể phụ mới được phát hiện của Omicron được cho là có khả năng lây truyền cao hơn phiên bản gốc.

Ngoài ra, theo một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm của các nhà nghiên cứu Nhật Bản, BA.2 không chỉ có khả năng lây truyền cao hơn Omicron ban đầu (BA.1) mà còn được cho là có thể gây bệnh nặng hơn.

Qua giải trình tự gen, các nhà khoa học cho biết Omicron "tàng hình" cũng đã xuất hiện tại Việt Nam và đang chiếm ưu thế hơn so với biến thể Omicron ban đầu (tính trong số những ca được xác định là nhiễm Omicron). 

Các nhà khoa học và các chuyên gia y tế đã liệt kê một số triệu chứng có thể gặp khi mắc BA.2, đặc biệt là 2 triệu chứng mới, khác hoàn toàn với các triệu chứng đã từng được ghi nhận ở biến thể Omicron ban đầu.

2 triệu chứng đặc biệt của Omicron "tàng hình"  

Nhức đầu, đau/ngứa cổ họng, hắt hơi, chảy nước mũi và đau mỏi người vẫn là những triệu chứng phổ biến ở những người nhiễm BA.2.

Tuy nhiên, theo một báo cáo của Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, các nhà khoa học đã phát hiện thêm hai triệu chứng đặc biệt khác của BA.2, đó là chóng mặt và mệt mỏi.

Các triệu chứng khác có thể xuất hiện khi nhiễm Omicron "tàng hình" là:

- Sốt và đau nhức cơ thể

- Mất vị giác

- Buồn nôn hoặc nôn

- Đau bụng

- Ho khan

- Đau cơ

- Nhịp tim nhanh

- Khó thở trong trường hợp nghiêm trọng 

Omicron "tàng hình" có lây lan nhanh hơn?

Báo cáo của Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ cũng tiết lộ thêm rằng BA.2 có khả năng lây nhiễm cao hơn 30% so với biến thể Omicron ban đầu.

Các nghiên cứu sơ bộ cho rằng BA.2 có thể thoát khỏi hệ miễn dịch được tạo ra bởi vaccine và khả năng miễn dịch từ lần nhiễm COVID-19 trước đó. 

Một nghiên cứu của Đan Mạch trên 8.500 hộ gia đình và 18.000 cá nhân đã phát hiện ra rằng BA.2 lây truyền cao hơn hẳn so với BA.1. Đồng thời, nghiên cứu cho thấy biến thể phụ này của Omicron còn có khả năng né tránh miễn dịch vaccine cao hơn BA.1.

Tuy nhiên, trong một bản cập nhật gần đây, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nói rằng biến thể phụ của Omicron không nghiêm trọng hơn so với biến thể ban đầu.

"Chúng tôi không nhận thấy bất kỳ sự khác biệt nào về mức độ nghiêm trọng giữa BA.2 so với BA.1.", bà Maria Van Kerkhove, nhà dịch tễ học bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm phản ứng COVID-19 của WHO đăng tải trên mạng xã hội. 

Tuy nhiên, bà vẫn nhấn mạnh: "Omicron không phải là một biến thể gây bệnh 'nhẹ', nó chỉ ít nghiêm trọng hơn Delta mà thôi". 

Omicron "tàng hình" khác với Omicron ban đầu 

Các báo cáo ban đầu cho biết BA.2 khó theo dõi hơn nhiều so với biến thể Omicron ban đầu bởi nó thiếu gen S trong protein gai, gen giúp phát hiện COVID-19. Bình thường, các chuyên viên y tế có thể phát hiện Omicron một cách dễ dàng bằng xét nghiệm RT PCR. Tuy nhiên, ở phiên bản Omicron "tàng hình", gen này bị mất đi và khiến cho việc phát hiện khó khăn hơn. 

Tuy nhiên, nhờ giải trình tự bộ gen, chúng ta vẫn có thể phát hiện được biến thể phụ mới này, mặc dù để có được kết quả sẽ mất nhiều thời gian hơn.

Omicron "tàng hình" có đáng ngại?

Tiến sĩ Barton F. Haynes, Giám đốc viện vaccine, Đại học Duke (Hoa Kỳ), nói rằng BA.2 là biến thể phụ đáng lo ngại do những thay đổi phân tử của nó.

"Vì BA.2 quá khác với Omicron ban đầu nên nó có thể thoát khỏi các vaccine hiện tại cũng như các kháng thể trung hòa Omicron BA.1. Cho đến thời điểm này, chúng tôi đang nghiên cứu thêm về BA-2 để xem liệu các kháng thể trung hòa do vaccine hiện tại có vô hiệu hóa được biến thể phụ này hay không."

"Cho dù là BA.2, hay bất kỳ biến thể phụ nào khác của Omicron hoặc của SARS-CoV-2, một bằng chứng không thể chối cãi rằng vaccine hiện vẫn có hiệu quả trong việc bảo vệ con người trước sự lây nhiễm virus và có hiệu quả cao trong việc bảo vệ trước nguy cơ bị bệnh nặng hoặc tử vong do nhiễm SARS-CoV-2", Tiến sĩ Richard Reithinger, phó chủ tịch y tế toàn cầu của Tổ chức Quốc tế RTI (một tổ chức phi lợi nhuận về lĩnh vực y tế tại Hoa Kỳ) cho hay.

Tiến sĩ Reithinger khuyến cáo: "Ngoài ra, ngay cả khi đã tiêm vaccine, mọi người nên tuân thủ các biện pháp khác, chẳng hạn như đeo khẩu trang, giữ khoảng cách và sát khuẩn tay thường xuyên, đặc biệt ở những nơi đông người và/hoặc nơi có khả năng lây truyền cao".a