Vì sao trái phiếu doanh nghiệp tăng nhanh và nóng?

Ngày 03/12, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã có văn bản yêu cầu Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Vụ Tài chính ngân hàng, Thanh tra Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam đẩy mạnh việc kiểm tra, giám sát việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) để đảm bảo thị trường trái phiếu doanh nghiệp trở thành một kênh huy động vốn quan trọng, hiệu quả và hạn chế tối đa rủi ro cho nhà đầu tư.

Văn bản của Bộ Tài chính nêu rõ, để đảm bảo thị trường TPDN trở thành một kênh huy động vốn quan trọng, hiệu quả và hạn chế tối đa rủi ro cho nhà đầu tư, yêu cầu Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, khẩn trương xử lý nghiêm và báo cáo Bộ Tài chính kết quả kiểm tra để xử lý.

Tiến hành xử phạt nghiêm, công bố rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng về các hành vi vi phạm của các cá nhân, doanh nghiệp. Trường hợp xác định có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư, khẩn trương chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.

Văn bản của Bộ Tài chính nhấn mạnh: Bộ sẽ phối hợp với các đơn vị và các cơ quan liên quan kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc phát hành trái phiếu của các doanh nghiệp phát hành với quy mô lớn so với vốn tự có, phát hành không có tài sản đảm bảo và phát hành nhiều đợt.

Đẩy nhanh việc ban hành Thông tư hướng dẫn giao dịch TPDN riêng lẻ giữa các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp theo trách nhiệm được giao tại Nghị định số 153/2020/NĐ-CP. Đồng thời chỉ đạo Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội triển khai hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật để vận hành hệ thống giao dịch thứ cấp trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Đối với Vụ Tài chính ngân hàng và các cơ quan liên quan, Bộ trưởng Bộ Tài chính yêu cầu phối hợp với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các đơn vị liên quan hoàn thiện pháp luật về phát hành TPDN. Cùng với đó, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, kiến nghị xử lý nghiêm vi phạm về phát hành TPDN.

Đại diện Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính, Bộ Tài chính cho biết, trong tháng 10 vừa qua, cơ quan này đã tiến hành kiểm tra 10 công ty chứng khoán về tình hình cung cấp dịch vụ về TPDN. Qua kiểm tra đã phát hiện tình trạng các nhà đầu tư “lách” các quy định của pháp luật để trở thành nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp với mục đích mua TPDN riêng lẻ thông qua phân phối của công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại nhưng không nắm rõ tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Về phía ngân hàng, trong quý III/2021 Bộ Tài chính cũng đã đề nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) kiểm tra, giám sát hệ thống TCTD trong việc huy động vốn từ phát hành trái phiếu. Giữa tháng 11 vừa qua NHNN cũng đã ban hành Thông tư số 16/2021/TT-NHNN quy định cụ thể về hoạt động mua-bán TPDN của hệ thống TCTD. Vì vậy, đại diện Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính (Bộ Tài chính) cho biết, chậm nhất là cuối tháng 12/2022, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội sẽ thống nhất tổ chức thị trường giao dịch trái phiếu theo quy định tại Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn thi hành.